PhpMyAdmin ( پی اچ پی مای ادمین ) یک نرم افزار Web Based نوشته شده به زبان PHP به منظور فراهم آوردن یک Interface کامل برای مدیریت دیتابیس های MySQL است که از ابتدا به عنوان یک پروژه Open Source توسعه یافته و به ۸۰ زبان زنده دنیا ترجمه شده است. بزرگترین کمپانی های هاستینگ و توسعه دهندگان کنترل پنل هایی نظیر cPanel و Directadmin این نرم افزار را بر روی سرورهای خود نصب نموده و استفاده از آن را به کاربران خود توصیه می کنند.

بوسیله PhpMyAdmin می توان دستورات اصلی MySQL را بر روی دیتابیس های موجود در سرور اجرا نمود. در ادامه برخی از ویژگی های این نرم افزار قدرتمند و محبوب را با هم مرور می کنیم.

• Create و Drop کردن دیتابیس
• مدیریت دیتابیس های MySQL ( مای اس کیو ال )  و MariaDB ( ماریا دی بی )
• Import دیتابیس در فرمت های SQL و CSV یا بصورت فایل فشرده
• بک آپ گیری از دیتابیس در فرمت های CSV ، SQL ، XML و PDF
• مدیریت یکپارچه چندین سرور
• مدیریت کاربران و سطح دسترسی آنها
• جستجو سراسری در تمامی دیتابیس ها
• نمایش میزان Connection ها و مصرف CPU/Memory بصورت نمودارهای گرافیکی
• Cross-Platform بودن و نصب بر روی سیستم عامل های مختلف

آنچه تا کنون درباره آن صحبت کردیم خلاصه ای از ویژگی ها کلی PhpMyAdmin بوده است. در ادامه با ویژگی های این نرم افزار در نسخه های مختلف آشنا می شویم.

نسخه های مختلف PhpMyAdmin و ویژگی های آنها

در بخش قبل به اختصار با برخی از قابلیت های PhpMyAdmin آشنا شدیم. در این قسمت بصورت دقیق تر به تفاوت نسخه های مختلف و Feature های اضافه شده در هر نسخه می پردازیم.

آخرین نسخه منتشر شده توسط تیم پشتیبانی این نرم افزار ، نسخه ۴٫۶ می باشد. در ادامه تفاوت نسخه های مختلف از نسخه ۳٫۰ تا ۴٫۶ آورده شده است.

• PhpMyAdmin 3.0

نسخه ۳٫۰ در سال ۲۰۰۸ معرفی شده و برای نصب آن نیاز به PHP 5.2 و MySQL 5+ می باشد. نصب این نسخه به هیچ عنوان پیشنهاد نمی گردد چرا که دارای ضعف های امنیتی متعددی بوده و توسط تیم برنامه نویسی و توسعه پشتیبانی نمی گردد.

• PhpMyAdmin 3.5

با آپگرید به نسخه ۳٫۵ قابلیت های زیادی به PhpMyAdmin اضافه خواهد شد. از برخی از این قابلیت ها می توان به استفاده از تکنولوژی AJAX در انجام Task های مختلف ، معرفی Theme جدید و بهبود مانیتورینگ MySQL Server از طریق بخش Status اشاره نمود. استفاده از Synchronization جهت همسان سازی ۲ دیتابیس هم بصورت لوکال و هم بصورت ریموت از دیگر موارد اضافه شده در این نسخه می باشد.

• PhpMyAdmin 4.0

حذف Synchronization را می توان یکی از اساسی ترین تغییرات این نسخه به شمار آورد. البته این بدان معنا نیست که امکان همسان سازی ۲ دیتابیس از PhpMyAdmin حذف شده است ، بلکه با عرضه این نسخه می توان ۲ دیتابیس را از طریق Replication با یکدیگر همسان نمود. قابلیتی که در نسخه ۳٫۵ نیز وجود داشت اما بصورت آزمایشی بوده و حالا در نسخه ۴٫۰ تکمیل و به مرحله اجرا رسیده است.

اضافه شده بخش تغییر کلمه عبور در صفحه اصلی و رفع ضعف های امنیتی متعدد از دیگر تغییرات این نسخه می باشد.

از نسخه ۴ به بعد امکان طراحی ساختار دیتابیس بوسیله ابزار گرافیکی Designer فراهم شده است. این Feature بصورت پیش فرض فعال نمی باشد. برای فعال سازی آن می توانید به شکل زیر اقدام کنید :

path/to/phpmyadmin/config.inc.php/

$cfg[‘Servers’][$i][‘controluser’] = ‘pma’;

$cfg[‘Servers’][$i][‘controlpass’] = ‘yourpass’;

$cfg[‘Servers’][$i][‘pmadb’] = ‘phpmyadmin’;

$cfg[‘Servers’][$i][‘bookmarktable’] = ‘pma_bookmark’;

$cfg[‘Servers’][$i][‘relation’] = ‘pma_relation’;

$cfg[‘Servers’][$i][‘table_info’] = ‘pma_table_info’;

$cfg[‘Servers’][$i][‘table_coords’] = ‘pma_table_coords’;

$cfg[‘Servers’][$i][‘pdf_pages’] = ‘pma_pdf_pages’;

$cfg[‘Servers’][$i][‘column_info’] = ‘pma_column_info’;

$cfg[‘Servers’][$i][‘history’] = ‘pma_history’;

$cfg[‘Servers’][$i][‘designer_coords’] = ‘pma_designer_coords’;

path/to/phpmyadmin/scripts/create_tables_mysql_4_1_2+.sql/

• PhpMyAdmin 4.4

برای نصب این ورژن نیاز به PHP 5.3 و MySQL 5.5+ می باشد. بخش Recent و Favorites که به ترتیب نمایش دهنده آخرین دستورات اجرا شده و Favorite Table می باشند در این نسخه به PhpMyAdmin اضافه شده اند. همچنین در این نسخه Designer بصورت پیش فرض فعال می باشد. قابلیت Ajax در هنگام اضافه نمودن Table جدید نیز حذف شده است.

Feature جدیدی نیز با نام Console در این نسخه اضافه شده است (با آیکن ترمینال و نام Console در پایین صفحه سمت چپ قابل مشاهده می باشد) که بوسیله آن می توان دستورات MySQL را بصورت Interactive اجرا نمود. تنها کافیست کوئری خود را در باکس مشخص شده وارد نموده و برای اجرای آن CTRL+ENTER را فشار دهید.

• PhpMyAdmin 4.6

آخرین نسخه Stable و قابل نصب نیاز به PHP 5.5 بر روی سرور دارد. پشتیبانی از نسخه ۶ مرورگر IE به اتمام رسیده و یک Directive جدید به نام ssl_verify جهت رفع مشکل گواهی نامه های self-signed معرفی شده است که برای استفاده از آن می بایست نسخه PHP را به ۵٫۶ ارتقا داد. از دیگر تغییرات می توان به قابلیت بررسی Syntax کوئری های وارد شده در Console ، رفع مشکل تغییر کلمه عبور در دیتابیس های MariaDB و امکان پشتیبانی از JSON اشاره نمود.

تب جدیدی نیز با نام Plugins ایجاد شده که نشان دهنده اطلاعات تکمیلی در خصوص پلاگین های نصب شده بر روی MySQL Server می باشد.